Pod koniec XIX wieku, z inicjatywy trzech lokalnych przedsiębiorców, właściciela młyna – Gottlieba Konietzko, apteki – Carla Neumanna oraz drukarni – Friedricha Wilhelma Czygana, na północnym brzegu Jeziora Oleckie Wielkie wybudowano dom zdrojowy „Liebchensruh”. Oddany do użytku w 1894 r., był miejscem odpoczynku i schronienia na wypadek złej pogody dla udających się na dłuższe spacery mieszkańców miasta i okolic. Z Olecka (do 20 XII 1928 r. Margrabowa, niem. Marggrabowa lub Oletzko, w latach 1928-45 Treuburg) do wspomnianego kurortu można było dotrzeć podążając wytyczoną nad brzegiem akwenu trasą, której fragmenty podlegały z upływem lat stopniowej modernizacji: wąską ścieżkę poszerzono, ustawiono pojedyncze ławeczki, dokonano także przebudowy niektórych przepraw. Efekt przeprowadzonych prac został częściowo utrwalony na przedwojennych pocztówkach. Kilka z nich prezentujemy poniżej.

Drewniany, ale węższy.

Drewniany most u ujścia rzeki Legi, wypływającej z Jeziora Oleckie Wielkie. Ze zbiorów Zdzisława Bereśniewicza.

Ławka nad jeziorem.

Nad brzegiem Jeziora Oleckie Wielkie.

Ścieżka spacerowa.

Promenada nad Jeziorem Oleckie Wielkie.

Promenada nad jeziorem Olecko Wielkie.

Promenada nad Jeziorem Oleckie Wielkie.

Po II wojnie światowej z powodu braku należytych prac porządkowych i konserwacyjnych stan promenady ulegał stopniowemu pogorszeniu. Dopiero kilkadziesiąt lat później, doceniając walory turystyczne, rekreacyjne i przyrodnicze, dokonano jej kompleksowej odnowy. Nazywana obecnie „Wiewiórczą Ścieżką” pełni funkcję trasy edukacyjnej, która zapoznaje poruszające się nią osoby z bogactwem miejscowej flory i fauny.

Warto tutaj podkreślić, że trasa spacerowa była początkowo określana tylko mianem Uferpromenade (Promenada nadbrzeżna), natomiast nazwę Eichhornweg (od nazwiska niemieckiego feldmarszałka Hermanna von Eichhorna*), otrzymała już po zakończeniu I wojny światowej. I choć w ostatnich latach pojawiały się pojedyncze głosy poddające w wątpliwość genezę nazwy ścieżki spacerowej, sugerując, że nazwa promenady pochodzi od niemieckiego słowa Eichhörnchen (wiewiórka), publikowana poniżej kopia cyfrowa dokumentu wraz z tłumaczeniem, pozwala zakończyć tę dyskusję.

Oryginalny dokument składa się z dwóch części – właściwego pisma sporządzonego w magistracie (sygnowanego datą 10 kwietnia 1918 r.) i podpisanego przez burmistrza miasta Georga Maeckelburga* oraz szkicu odpowiedzi przygotowywanej przez feldmarszałka Eichhorna:

Pismo adresowane do Hermanna von Eichhorna. Ze zbiorów Z archiwum „O”.

„Wasza Ekscelencjo, Czcigodny Panie Feldmarszałku! Po tym, jak Wasza Ekscelencja wypędził rosyjskiego wroga z naszej drogiej ojczyzny w zimowej bitwie na Mazurach, Wasza Ekscelencja spędził wiele miesięcy z Naczelnym Dowództwem X Armii w naszym mieście Marggrabowa i dzięki znakomitym działaniom zbrojnym zmusił Rosję do upadku i do pokoju. Chcąc wyrazić Waszej Ekscelencji głęboką wdzięczność naszego miasta, władze miejskie postanowiły przy zawarciu pokoju z Rosją: Nadać Waszej Ekscelencji honorowe obywatelstwo zgodnie z § 6 ust. 3 Kodeksu Miejskiego z dnia 30 maja 1853 r. oraz w celu trwałego powiązania Waszej Ekscelencji z miastem Marggrabowa, mostem i promenadą przy Jeziorze Oleckie Wielkie, które Waszej Ekscelencji tak często dawały ulgę od trudów wojny, nadać imię «Eichhornbrücke» i «Eichhornweg». Prosimy Waszą Ekscelencję o przyjęcie honorowego obywatelstwa miasta i wyrażenie zgody na nadanie nazw «Eichhornbrücke» i «Eichhornweg». Pozdrawiamy Waszą Ekscelencję jako naszego honorowego obywatela życząc, aby Waszej Ekscelencji udało się osiągnąć na Ukrainie utęskniony pokój powszechny. Czynimy przygotowania do przekazania listu, nadającego honorowe obywatelstwo. Z poważaniem i oddaniem Maeckelburg Burmistrz”.

Szkic odpowiedzi przygotowywanej przez Hermanna von Eichhorna. Ze zbiorów Z archiwum „O”.

„Do Magistratu Miasta Marggrabova – Drogi Burmistrzu! Wzruszyło mnie wielkie odznaczenie, jakie postanowiła nam przyznać Rada Miejska Marggrabowa, nadając nam honorowe obywatelstwo tegoż miasta. Proszę Pana, drogi burmistrzu, o uprzejme przekazanie władzom naszych szczerych i serdecznych podziękowań oraz o ich przyjęcie. Czas spędzony w Marggrabowej będzie niezapomniany… Dochodzę do następującego wniosku: … (w którym wielkie) zadanie przyszłości leżało przede mną jak stromo wznosząca się góra ze świecącym szczytem. W tym świetle Marggrabova na zawsze pozostanie w mojej pamięci. Proszę, drogi Panie burmistrzu, przyjąć wyrazy mojego najbardziej oddanego Szacunku, w jakim pozostaję. Pana oddany”.

W ocenie Pana Józefa Kunickiego „z powyższego dokumentu wynika, że Georg Maeckelburg już w 1918 r. planował upamiętnienie wydarzeń I wojny światowej w Olecku. Hermann von Eichhorn wyraził chęć przyjazdu do miasta i osobistego odbioru wyróżnienia. Nie wiadomo, czy jego odpowiedź dotarła do burmistrza, ale nie mógł zrealizować swoich planów, gdyż zginął 30 lipca 1918 r. w Kijowie, zamordowany przez zamachowca. Może Georg Maeckelburg planował zaproszenie feldmarszałka na otwarcie oleckiego pomnika wojennego? 10 kwietnia 1921 r. w Gazecie Olsztyńskiej zamieszczono informację, że w Olecku odbyło się zebranie mieszkańców w sprawie budowy pomnika poległym żołnierzom z powiatu oleckiego.

Gazeta Olsztyńska nr 82 z 1921 r.

„Gazeta Olsztyńska” nr 82 z 1921 r. Wyk. grafiki Józef Kunicki.

Inicjatorami budowy monumentu byli: burmistrz Georg Maeckelburg (1873-1948), starosta dr hab. Bruno Wachsmann (1888-1951), radny miejski Johann Vonberg, prawnik Walter Beyer (1885-1946), architekt rejencji dr inż. Erich Schneck, przedsiębiorca Emil Block, właściciel młyna w Nowym Młynie (Neumühl) Paul Förster (1896-1973), właściciel dóbr rycerskich Drozdówko (Rittergutsbesitzer vom Gut Salzwedel) Albert Freytag, właściciel Oskar Kories, przedsiębiorca August Mehl, przedsiębiorca budowlany Paul Mex (1891-1978), przedsiębiorca Alfred Nicolovius (1893-1945) i właściciel ziemski Rudolf Roß z Kowal Oleckich. Zanim zebrano fundusze i przygotowano dokumentację upłynęły cztery lata. 19 lipca 1925 r. odbyły się uroczystości rozpoczęcia budowy. Prace zakończono 11 września 1927 r.

Wmurowanie kamienia węgielnego pod pomnik wojenny.

Wmurowanie kamienia węgielnego.

Pomnik wojenny na rycinie.

Pomnik wojenny po ukończeniu.

Po ukończeniu budowy pomnika zalesionym terenom wokół nadano nazwę Park Hindenburga. Obecna nazwa parku to Park Sportu i Rekreacji. Około 1936 r. w zachodniej części miasta została zbudowana nowa droga prowadząca z Gołdapi do Ełku, która omijała centrum Olecka. Ulicy nadano nazwy Ludendorffring (obwodnica Ludendorffa) i Hindenburgring (obwodnica Hindenburga). W tym czasie ulicy prowadzącej do oczyszczalni ścieków nadano nazwę Busse Straße, od nazwiska płk Hansa Busse, komendanta Feste Boyen w Giżycku (obecnie ul. Batorego). Krótka ulica pomiędzy obwodnicą, a ul. Kolejową (fragment dawnej drogi prowadzącej do Ełku) została nazwana Morgen Straße (na cześć generał Kurta von Morgena (obecnie ul. Tunelowa)”.

Panorama miasta.

Kamienny most ponad rzeką Legą, będący elementem obwodnicy Ludendorffring. Ze zbiorów Marka Nowickiego.

* Hermann von Eichhorn (1848-1918), niemiecki feldmarszałek. Uczestnik wojen prusko-austryjackiej w 1866 r. i prusko-francuskiej w latach 1870-71. W okresie I wojny światowej, od 21 stycznia 1915 r. do 5 marca 1918 r. dowódca 10. Armii (potem Heeresgruppe Eichhorn). W 1915 r., po przeniesieniu do Olecka Kwatery Głównej 10. Armii (Das Hauptquartier des X Armeeoberkommandos), jej dowódca. W tym czasie kwaterował w Villi Schiborr. Zamordowany w Kijowie 30 lipca 1918 r. Odznaczony Krzyżem Żelaznym I klasy.

* Georg Maeckelburg (1873-1948) burmistrz Olecka w latach 1912 – 1933. Podczas I wojny światowej brał udział w walkach w okolicach Giżycka i Grajewa. Odznaczony Krzyżem Żelaznym II klasy.

Visited 78 times, 1 visit(s) today